Er is een relatie tussen motorische ontwikkeling (hoe goed kinderen hun lichaam kunnen gebruiken en besturen) en leerprestaties op school. In mijn volgende e-Bulletin zal ik op deze relatie en het onderzoek dat ik met de Radboud Universiteit gedaan heb, terugkomen.
Steeds meer kinderen spelen en bewegen niet genoeg. Daardoor ontwikkelen ze zich motorisch veel minder goed dan voor een goede ontwikkeling nodig is. Als je dat weet, kun je veel doen om ervoor te zorgen dat jouw kind zich wél goed ontwikkelt en dus op school ook veel meer kans heeft om beter te kunnen leren.
Om te beginnen wat algemene opmerkingen:
In principe verloopt de ontwikkeling van ieder kind volgens vaststaande en opeenvolgende fases. Vrijwel alle kinderen gaan b.v. eerst omrollen, dan kruipen, daarna lopen en dan pas praten. Hoe jonger je kind is, hoe relatief korter iedere fase is waarin heel specifieke vaardigheden worden geoefend. De tijd dat een klein kindje b.v. kruipt is veel korter dan dat het loopt. Maar door te kruipen oefent je kindje zijn lichaam en veel vaardigheden die het later heel hard nodig heeft.
Bij alles wat een klein kindje doet, komt ook het leerproces op gang. Je kijkt op dat moment nog niet zo ver vooruit maar het is heel belangrijk om te weten dat hier de basis voor het leren op school al wordt gelegd. Om nog maar een keer het voorbeeld van het kruipen te noemen: hoe minder je kindje kan kruipen, hoe minder verfijnd zijn of haar vaardigheden, die specifiek zijn voor deze kruipfase, zich kunnen ontwikkelen. Dat geldt ook voor het leerproces dat in deze periode plaats vindt.
Dus hoe minder een kind in de verschillende fases de specifieke vaardigheden voor die fase kan oefenen, hoe groter de kans is dat hier gaten vallen. Het is beter om te voorkómen dat die gaten vallen omdat het moeilijker is om ze later te dichten. Voorkomen is ook hier veel beter dan genezen.
Vallen er gaten die niet gedicht worden dan moeten kinderen verder bouwen op een niet goed ontwikkelde basis. Het is dus heel belangrijk dat kinderen de opeenvolgende fases zo intensief mogelijk doorlopen. Het moet immers vaardigheden, die het voor de rest van zijn leven broodnodig heeft, goed kunnen ontwikkelen.
Zo intensief mogelijk wil zeggen dat je kindje de gelegenheid moet krijgen om zich zo vrij mogelijk te bewegen. Pushen of dwingen werkt niet omdat je dan tegen de natuur van je kindje in gaat werken. Ik zal dat in latere nieuwsbrieven duidelijk proberen te maken.
Zo vrij mogelijk wil ook niet zeggen dat er geen grenzen moeten zijn. Kinderen zijn juist gebaat bij duidelijke, redelijke en voor het kind begrijpelijke grenzen. Wat ik met “zo vrij mogelijk” bedoel komt in latere nieuwsbrieven ook aan de orde.
Ieder kind en iedere situatie is anders. Daarom is het belangrijk dat je als ouder, altijd zelf je afwegingen en inschattingen blijft maken. De aanwijzingen en adviezen die ik geef, zijn bedoeld om je er bewust van te maken hoe belangrijk een goede motorische ontwikkeling voor je kind is en wat de effecten op het leerproces kunnen zijn. Daarom is het belangrijk om goed te blijven kijken naar wat, wanneer en hoeveel je je kinderen aanbiedt en de kansen die ze krijgen om hun vaardigheden daardoor goed of juist minder goed te kunnen ontwikkelen.
Over de ontwikkeling van kinderen valt heel veel te zeggen. In mijn berichten zal ik iedere keer maar een heel klein deel kunnen bespreken. Er valt dus niet aan te ontkomen dat ik steeds maar kort een aspect aan kan stippen. In de loop van de tijd zullen de verbanden duidelijk worden.
Hoe meer je kinderen spelen en zelf actief en creatief bezig zijn (en dat is meer dan alleen knutselen) hoe groter de kans is dat je kinderen dié vaardigheden, die voor het leren op de basisschool belangrijk zijn, ook goed zullen kunnen ontwikkelen.
Oefening baart kunst is maar al te waar. Voor alles wat geleerd moet worden, moet ook geoefend worden. Krijgen kinderen te weinig gelegenheid om door spelen hun vaardigheden te oefenen, dan kan dat (grote) gevolgen voor hun verdere ontwikkeling hebben.
Ik wens je veel leesplezier toe en ik hoop dat dit E-Bulletin je zal helpen om ervoor te zorgen dat je kind het beste uit zichzelf zal kunnen halen.
Hartelijke groeten,
Thea