Voor veel vaardigheden is het belangrijk dat ze gewoonte worden. Is je kind slordig en gooit het zijn spullen overal neer dan is het belangrijk dat het de gewoonte krijgt om ze meteen op te ruimen.
Kan je kind thuis niet goed voor zijn spullen passen en is het heel slordig dan is de kans groot dat dit in het leerproces op school ook het geval is. Je kunt je voorstellen dat slordig zijn op school zijn gevolgen kan hebben voor het zelfvertrouwen en concentratie. Als je steeds je spullen kwijt bent of dingen kapot zijn en je weet niet hoe dat komt dan kan dat voor onzekerheid en verwarring zorgen. Juf of meneer zegt steeds dat je beter op je spullen moet passen maar als je niet goed weer HOE …………
Gewoontevorming heeft ook met oefenen van een stukje zelfdiscipline te maken. Deze zelfdiscipline is voor het leren op school belangrijk, zeker als je kind straks naar het voortgezet onderwijs gaat. Dan wordt er op een steeds hoger niveau zelfstandigheid en zelfdiscipline gevraagd. Leert je kind als het klein is een stukje zelfdiscipline in het doen dan is het
gemakkelijker om het later in het leerproces ook te kunnen.
Om handelingen tot gewoonte te laten worden moet je het gedurende 1 maand echt iedere dag doen. In het begin kost het veel moeite, alleen al om er aan te denken maar hoe vaker je het volgens een patroon doet, hoe gemakkelijker het wordt. Simpelweg omdat het gewoonte gaat worden en je het bijna niet meer niet kunt doen.
Daarom is het bij het aanleren van gewoonten belangrijk dat je de eerste tijd er echt iedere keer en iedere dag aandacht aan besteedt. Het is een troostrijke gedachte dat het naar verloop van tijd gemakkelijker wordt en dat kinderen er op een gegeven moment aan gewend zijn om het op een bepaalde manier te doen. Maar het is belangrijk om te weten dat dit proces meteen doorbroken wordt als je even “de teugels laat vieren” en een of meerdere dagen overslaat. Dan moet je eigenlijk weer van voor af aan beginnen. Dus: even volhouden voor duurzaam resultaat.
Het is wel belangrijk om met iets kleins te beginnen zoals je jas ophangen als je thuis komt en daar iedere dag aandacht aan te besteden. En misschien je schoenen uitdoen en netjes wegzetten als dat bij jullie gebruikelijk is. Je doet dit tot het gewoonte is geworden en je kind het uit zichzelf doet. Dan neem je er wat bij. Op die manier leert je kind gedoseerd HOE het netjes met zijn spullen om kan gaan. Heeft je kind het met iets kleins echt geleerd dan wordt het gemakkelijker om het met (meer) andere dingen ook te leren.
Gewoontevorming is op veel gebieden van toepassing: je tanden poetsen voor het slapen gaan, je kleding opvouwen als je ze uitdoet, aan tafel blijven zitten tot iedereen klaar is enz. Gewoontevorming geeft zekerheid en houvast en biedt kinderen een structuur waarbij ze weten wat er van ze verwacht wordt en daar steeds zelfstandiger in kunnen functioneren.